article banner
Makaleler

Dijital Hizmet Vergisi Muafiyet Raporu Nedir?

25 Oca 2023

DİJİTAL HİZMET VERGİSİ MUAFİYET RAPORU NEDİR?

Şükran Uçar,

Grant Thornton Türkiye

Vergi Hizmetleri, Direktör

7 Aralık 2019 tarihinde yayınlanan 7194 sayılı “Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile dijital hizmet vergisine ilişkin yasal düzenleme yapılmış, 20 Mart 2020 tarihinde de “Dijital Hizmet Vergisi Uygulama Genel Tebliği yayınlanmıştır. Bu yasal düzenlenmelerle, dijital hizmet vergisinin konusu, mükellefleri ve sorumlusu, muafiyetleri ve istisnaları ile muafiyetin belgelendirilmesine ilişkin usul ve esaslarda belirlenmiştir.

Söz konusu Kanunda, dijital hizmet vergisi kapsamına giren hizmetlere ilişkin, ilgili hesap döneminden önceki hesap döneminde Türkiye’de elde edilen hasılatı 20 milyon Türk lirasından veya dünya genelinde elde edilen hasılatı 750 milyon avrodan veya muadili yabancı para karşılığı Türk lirasından az olanların dijital hizmet vergisinden muaf olacağı belirtilmiştir. Kanun kapsamında belirtilen dijital hizmetleri sunan dijital hizmet sağlayıcılarının, vergiden muaf olduklarını, Türkiye ile birlikte dünya genelinde en az beş ülkede faaliyette bulunan bir bağımsız denetim kuruluşu tarafından uluslararası denetim standartlarına uygun olarak düzenlenecek bağımsız denetim raporuyla, ilgili hesap dönemini takip eden 30 Haziran tarihine kadar tevsik etmeleri zorunludur.

Dijital Hizmet Vergisi ile ilgili yayınlanan tebliğe göre; mükellefin, finansal muhasebe açısından konsolide bir grubun üyesi olması halinde, bu hadlerin uygulanmasında grubun verginin konusuna giren hizmetlere ilişkin elde ettiği toplam hasılat dikkate alınacak olup, Türkiye’de elde edilen hasılatın, dünya genelinde elde edilen hasılata dahil edilerek dünya genelinde hasılat hesaplaması yapılacaktır.

Finansal muhasebe açısından konsolide bir grubun üyesi olunup olunmadığı ile gruba dahil olan diğer üyeler; dijital hizmet sağlayıcısının Türkiye’de vergi mükellefiyetinin bulunması halinde Türkiye Finansal Raporlama Standartlarına göre, Türkiye’de mükellefiyetinin bulunmaması halinde ise Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına göre tespit olunacaktır.

Konsolide finansal tabloların hazırlanması ve sunumuna ilişkin esaslar Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS 10) ve onun bire bir tercümesi Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS 10) standardında belirlenmiştir.

TFRS 10 konsolidasyon için “kontrol” kavramını esas almaktadır. Ana ortaklığın bağlı ortaklık üzerinde kontrol gücüne sahip olması yani bağlı ortaklığın faaliyet ve finansal politikalarını yönetme gücünün olması ya da bağlı ortaklığın faaliyet ve finansal politikaları belirleme gücüne sahip olması konsolidasyon gerekliliği için temel koşul alınmaktadır.

Ancak dijital hizmet vergisi kapsamına Google, Apple, Youtube, Amazon, Netflix, Facebook vb. gibi dünya devi teknoloji şirketleri girmektedir. Hem Kanun hem de Dijital Hizmet Vergisi Uygulama Genel Tebliği’nde finansal muhasebe açısından konsolide bir grubun üyesi olması halinde, vergi kapsamında belirlen hadlerin uygulanmasında grubun verginin konusuna giren hizmetlere ilişkin elde ettiği toplam hasılat dikkate alınacağı belirtilmiş olmasına rağmen hasılat tespitinin hangi kurallara göre yapılacağı net bir şekilde açıklanmamıştır. Şöyle ki dünya devi şirketlerin konsolidasyonu bölgesel yapılabildiği gibi bazı durumlarda da global bazda konsolidasyon yapılabilmektedir.

TRFS 10 konsolidasyon kapsamında yatırım işletmesini de tanımlamakta ve yatırım işletmesinin belirli bağlı ortaklıklarının konsolide edilmesine ilişkin istisnaları da açıklamaktadır. Buna göre yatırım işletmesi;

(a) Yatırım yönetimi hizmeti sunmak amacıyla bir veya birden fazla yatırımcıdan fon elde eden,

(b) Yatırımcısına veya yatırımcılarına, iş amacının fonları yalnızca sermaye kazancı veya yatırım geliri ya da her ikisini birden elde etmek üzere yatırım yapmak olduğunu taahhüt eden ve

(c) Yatırımlarının tamamının (veya tamamına yakınının) performansını gerçeğe uygun değer esası üzerinden ölçen ve değerleyen işletmedir. (TFRS 10: Paragraf 27). 32’nci paragrafta belirtilen istisnai durum dışında, yatırım işletmesi bağlı ortaklıklarını konsolide etmez (TFRS 10: Paragraf 31)

TFRS 10 kapsamında yatırım şirketine ilişkin tanıma ve konsolide edilmesine ilişkin istisnalara yer verilmiştir ancak vergi kanunlarında yatırım işletmesine ilişkin tanım mevcut değildir. Kapsama giren mükelleflerin yükümlülüklerini doğru bir şekilde yerine getirebilmeleri için dijital hizmet vergisi kapsamında konsolide hasılatın tespitinin kapsama giren mükelleflerin özel durumları da dikkate alınarak Kanun ve Tebliğ’de gerekli düzenleme ve açıklamalara yer vermeleri uygun olacaktır.

Dijital Hizmet Vergisi Muafiyet Raporunun İçeriği Nedir?

Dijital Hizmet Vergisi muafiyet raporunun asgari aşağıdaki bilgileri içermesi gerekmektedir.

  • Unvan, iletişim (adres, telefon, e-mail ve benzeri) ve ortaklık bilgileri ile faaliyetlerine ilişkin bilgileri,
  • Dijital hizmetleri sunduğu alan adları ve IP adreslerini,
  • Varsa Türkiye’deki yetkili temsilcisine ilişkin bilgileri (unvan ve iletişim),
  • Verginin konusuna giren hizmet türleri itibarıyla Türkiye’de elde edilen hasılat tutarını,
  • Verginin konusuna giren hizmet türleri itibarıyla dünya genelinde elde edilen hasılat tutarını,
  • Kanun kapsamındaki muafiyet durumuna ilişkin değerlendirmeyi, içermesi gerekir.

Muafiyet raporunun, ilgili hesap dönemini takip eden 30 Haziran tarihine kadar, dijital hizmet sağlayıcısı tarafından www.digitalservice.gib.gov.tr adresine elektronik olarak yüklenmesi zorunludur. Raporun belirtilen süre ve şekilde yüklenmemesi halinde, dijital hizmet sağlayıcısına (varsa Türkiye’deki yetkili temsilcisine) 30 günlük ek süre verilir. Bu süre içerisinde de belgelendirme yükümlülüklerinin tam ve zamanında doğru olarak yerine getirilmemesi veya dijital hizmet muafiyet raporunun belgelendirme yükümlülüğü kapsamında ibraz edilmemesi halinde, muafiyetten yararlanılamaz.

Türkiye’de dijital hizmet sağlayıcı olarak hizmet veren uluslararası şirketlerin, dünya genelinde ve Türkiye’de dijital vergisi kapsamına giren konsolide hasılatlarının tespiti için bu hususa özel uluslararası denetim firmalarının hazırladığı denetim raporlarının temin edilmesi gerekmektedir. Kapsama giren şirketlerin global bağımsız denetçilerinden konsolide hasılata ilişkin raporların istenilen kapsamda temin edilmesi oldukça zaman alan bir süreç olduğundan Kanunda bildirim ve belgeme yükümlülüğü için belirlenen sürelere uyum konusunda mükellefler sıkıntı yaşamaktadırlar. Bu nedenle hem bildirim ve tanınan ek sürelere ilişkin yeni bir düzenleme yapılması hem de hasılatın tespitine yönelik konsolide bağımsız denetim raporlarının temininde yaşanan sıkıntı ve imkansızlıklar da göz önüne alınarak konsolidasyona ilişkin mali idare tarafından da bir net açıklama yapılması yerinde olacaktır.

Şunun altında da bulunur...